Tanie pokoje na wczasy

Powiat Starogard Gdański - Rezerwaty przyrody

08 November 2011r.

Krzywe Koło. Rzeka Wda (Czarna Woda) w odległości około 1.5 km w kierunku północnym od siedziby Nadleśnictwa Błędno, względnie 3 km od miejscowości Kasparus w kierunku południowym tworzy oryginalną pętlę o średnicy około 400 m. Teren ten ze względu na walory krajobrazowe i przyrodnicze został uznany jako rezerwat przyrody pod nazwą Krzywe Koło. Okolica Pętli jest falista, a nawet po stronie południowo-wschodniej i południowo-zachodniej zbocza dość stromo opadają ku rzece. Rośnie tam las mieszany o bardzo bogatym składzie gatunkowym. W górnym piętrze występuje sosna i dąb w wieku około 140 lat. Oba te gatunki są zgrupowane bardziej w stronie zachodniej i północno zachodniej. W dolnym piętrze rosną: grab, świerk, brzoza, osika, lipa, dąb i klon w wieku od 40—80 lat. W drzewostanie tym występuje również brekinia. Gęste podszycie tworzą leszczyna, wiciokrzew i trzmielina. W runie spotykamy borówkę czarną, marzankę wonną, dąbrówkę, gwiezdnicę, majownik, orlicę, szczawik i inne. Czapli Wierch. Nad wschodnim brzegiem Jeziora Słonego (Gromada Osiek) rośnie piękny las sosnowy w wieku około 180 lat, który czaple siwe obrały sobie jako miejsce swojej kolonii. Tuż nad samym jeziorem ciągnie sią pas brzegowy olchy i sosny, w wieku około 50 lat. W podszyciu występuje w drobnych kępach brzoza i jałowiec. Rezerwat o powierzchni 5 ha należy do Nadleśnictwa Błędno, Leśnictwa Kałębnica (oddział 70 i, k). W uzupełnieniu ciekawych wiadomości z życia czapli zamieszczonych przy opisie rezerwatu przyrody "Czapliniec" w powiecie Kościerskim, dodaję jeszcze jeden charakterystyczny szczegół dla tej rodziny. Wszystkie ptaki u nasady ogona posiadają gruczoł tłuszczowy, produkujący tłuszcz do namaszczania piór. U czapli gruczoł ten rozwinął się bardzo słabo i ptak piór nie namaszcza. Natomiast stosuje oryginalną ochronę piór. Zamiast tłuszczu używa specjalnego pudru produkowanego przez odpowiednie pióra, z których łuszczą się stale mikroskopowe łuseczki rogowe. Czapla rozprowadza ten puder przy pomocy specjalnego grzebyka znajdującego się na pazurze środkowego palca. Tu tkwi tajemnica, dlaczego zanurzone i matowe pióra martwych czapli po potarciu tym pazurem odzyskują barwę i połysk. Twardy Dół. Przy brzegu Jeziora Niedackiego w odległości 1 km od osady Leśnictwa Twardy Dół w oddziale 80 a Nadleśnictwa Wirty znajduje się torfowisko wykształcone na zarośniętej zatoce tego jeziora. Torfowisko to jest pokryte kępami drzew, wchodzących w skład mieszanego drzewostanu sosnowo-brzozowo-olchowego w wieku 80 lat. W runie występują m.in. bagno zwyczajne, sity, torfowce oraz bardzo rzadkie rośliny: kłoć wiechowata, skrzyp pstry i turzyca strunowa. Zimoziół północny. W drzewostanie sosnowym naprzeciw łąk czerskich, w odległości 1 km od osady Nadleśnictwa Leśna Huta oddział 157 r, w w kierunku Bartel Wielki rośnie w runie leśnym niepozorna krzewinka — zimoziół północny (Linnaea borealis), nazwana tak dla uczczenia Linneusza, jednego z najsławniejszych przyrodników. Zimoziół ma drobne,skórzaste, zielone listki, nie opadające na zimę. Występuje obficie w Skandynawii i północnej części Związku Radzieckiego. Południowa granica jego zasięgu przebiega przez Polskę środkową. Nazwa polska zimoziół północny bardzo trafnie określa tę roślinę, gdyż w zimie jest zielona i jest przykładem rośliny północnej. Zimoziół występuje zwykle w wilgotnych lasach iglastych i jest charakterystyczny dla nadmorskich borów. Baby. Naprzeciw osady Leśnictwa Baby (Nadleśnictwo Wirty) oddział 187 j), przy szosie Borzechowo—Osieczna rośnie las sosnowy w wieku 160 lat, w którym gnieżdżą się: dzięcioł czarny, gołębie siniaki, kraski i wiele innych gatunków ptaków. Drzewostan ten jest chroniony jako miejsce lęgowe rzadkich gatunków ptaków, objętych ochroną gatunkową. Ogród dendrologiczny w Wirtach. W połowie drogi między Borzechowem i Radziejewem znajduje się siedziba Nadleśnictwa Wirty. W odległości 300 m w kierunku południowo-zachodnim od osady Nadleśnictwa położony jest ogród dendrologiczny, zawierający bogatą kolekcję egzotycznych roślin i ostatnio założone alpinarium, dzieło nadleśniczego inż. J. Pozorskiego. Oprócz tego prowadzona jest tam szkółka drzew i krzewów leśnych oraz ozdobnych. Całość objęta jest staranną opieką Nadleśnictwa. Rosnący obok ogrodu las mieszany został przekształcony na naturalny park leśny, cieszący się dużą popularnością nie tylko wśród mieszkańców najbliższych okolic, ale nawet i gości z Trójmiasta. Ogród dendrologiczny został założony przed około 90 laty przez ówczesnego nadleśniczego Puttricha. Pomniki przyrody Skamieniała Owczarka. Przy drodze z miejscowości Zblewo do stacji kolejowej Zblewo, na granicy gruntów Marcelego Krajewskiego i Małgorzaty Fiszer, stoi głaz o nazwie "Skamieniała Owczarka". Według legendy kiedyś w tym miejscu owczarz pasał owce a żona przynosiła mu codzienne obiad. Raz żona spóźniła się. Zniecierpliwiony głodny owczarz zaklął "Ażebyś skamieniała, jak nie przychodzisz na czas". Po tych słowach, gdy się odwrócił, zobaczył żonę już skamieniałą, trzymającą naczynia z obiadem. Diabelski Kamień. Na łące przy torze kolejowym Zblewo—Starogard Gdański, w odległości około 0.5 km w kierunku północno-wschodnim od wsi Pinczyn leży dość duży głaz (obwód 14 m, wysokość 2.20 m), widoczny zupełnie dobrze z okien pociągu. Borzechowska Lipa. Przy szosie Borzechowo—Wirty w połowie odległości między tymi miejscowościami rośnie okazała lipa w wieku około 300 lat, o obwodzie na wysokości 1.30 m — 7 m i wysokości 26 m. Dąb w Twardym Dole. W odległości 50 m od ogrodzenia osady Leśnictwa Twardy Dół (Nadleśnictwo Wirty), na skrzyżowaniu dróg rośnie dąb, wyróżniający się swym wyglądem i wymiarami (obwód na wys. piersi 4.20 m, wysokość 25 m., wiek około 200 lat). Sosny guzowate. Na terenie Nadleśnictwa Wirty występuje kilka sosen guzowatych, uznanych jako pomniki przyrody. Szczegółowe dane są zamieszczone w wykazie na końcu opracowania. POWIAT TCZEW Rezerwaty przyrody Dęby nad Jeziorem Zduńskim. Przy północno wschodnim brzegu jeziora Zduńskiego, koło osady Leśnictwa Boroszewo, na powierzchni 1.27 ha rosną okazałe dęby w wieku około 300 lat. Świadczą one o dawnych dąbrowach, które z czasem zostały wyparte przez sosnę na skutek ingerencji człowieka. Wiosło Małe. Rezerwat położony jest wzdłuż lewego brzegu Wisły w kierunku północno-wschodnim od miejscowości Wiosło Małe i częściowo obejmuje jej zbocza. Teren pod względem morfologicznym urozmaicony jest kilkoma wąwozami, wciętymi w brzegi zbocza. Na terenie rezerwatu występuje drzewostan przeważnie typu boru mieszanego, rzadziej typu lasu mieszanego w wieku 60—100 lat. Wśród drzew przeważa sosna, miejscami występuje dąb, pojedyńczo lipa, grab, klon, modrzew, rzadziej świerk, na zboczach akacja, osika, olcha. Podszycie miejscami dość zwarte, składa się z leszczyny, lipy, szakłaku, grabu, dębu, leszczyny i trzmieliny brodawkowatej. We florze zielonej znajdujemy duże skupienia roślin stepowych, względnie rzadkich leśno-stepowych. Występuje tam dzwonecznik wonny, wężymord stepowy, gorycz sina, pszczelnik wąskolistny, lepnica zielonawa i goryczka krzyżowa. Tym roślinom towarzyszy wiele innych gatunków typowych składników zbiorowisk pontyjskich. Rezerwat należy do Nadleśnictwa Pelplin, Leśnictwa Dębiny (Oddziały: 18 a, b, c, d, 19 b, c, 20 a (część), b) Powierzchnia 21.88 ha. Wiosło Duże. Dawniej oba rezerwaty, tj. "Wiosło Duże" i "Wiosło Małe" tworzyły jeden rezerwat o znacznie większej powierzchni. Po przeprowadzeniu ściślejszych badań odstąpiono od koncepcji tworzenia jednego dużego rezerwatu. Powstały dwa o łącznej powierzchni znacznie mniejszej. Rezerwat Wiosło Duże leży na południe od miejscowości o tej samej nazwie i obejmuje oddziały 4 c, 5 a, f, 6 a byłego Nadleśnictwa Dębowo, włączonego obecnie do Nadleśnictwa Pelplin. Powierzchnia 27.08 ha. Rezerwat tworzy las mieszany, porastający zbocze Wisły na lewym brzegu. Z drzew należy wymienić sosnę, dąb, grab, klon, osikę, lipę, brzozę i świerk w wieku 50—90 lat. W podszyciu występuje leszczyna, wiciokrzew, a w miejscach bardziej oświetlonych berberys, tarnina, kalina i kilka gatunków róż. W runie z roślin leśno-stepowych spotykamy wężymord stepowy, głowienkę wielokwiatową, czosnek skalny, przetacznik kłosowy i inne. Oba wymienione rezerwaty (Wiosło Duże i Wiosło Małe) uzupełniają się wzajemnie i tworzą jeden z najciekawszych obiektów florystycznych, w których występują elementy pontyjskie. Opalenie Górne. Wzdłuż szosy Opalenie—Mała Karczma rozciągają się lasy mieszane, które należały niegdyś do najcenniejszych partii leśnych okolicy Opalenia, Część z nich została wycięta a z pozostałych wyłączono najcenniejsze fragmenty. Jednym z nich jest maleńki rezerwat o pow. 1.62 ha w oddziale 110 a Leśnictwa Opalenie. Występuje tam drzewostan w wieku 120—140 lat, składający się z sosny, dębu, graba, lipy, klonu zwyczajnego. Pojedyńczo rośnie buk i świerk oraz — tylko nad potokiem — wiąz. Teren rezerwatu morfologicznie silnie zróżnicowany obejmuje zbocze doliny, na którym można wydzielić taras dolny, skupiający pod okapem drzew liściastych roślinność bardziej cienio-lubną obejmuje zbocze doliny, na którym można wydzielić taras dolny, lonych gatunki światłożądne. W związku z odmiennymi warunkami naświetlenia we florze zielonej występują dwie różniące się bardzo w składzie gatunkowym strefy. W miejscach silnie nasłonecznionych rosną: groszek wielkoprzylist-kowy, pięciornik biały, bodziszek czerwony, jaskier wielokwiatowy, wyka kaszubska. Bardziej wewnątrz lasu, poza wieloma pospolitymi gatunkami, występują rutewka orlikolistna, orlik pospolity, wawrzynek wilczełyko, lilia złotogłów. Opalenie Dolne. Rezerwat obejmuje część oddziału 107 a Leśnictwa Opalenie i jest oddalony od rezerwatu Opalenie Górne o 400 m w kierunku wschodnim, wzdłuż szosy Opalenie—Mała Karczma. Teren rezerwatu jest bardziej zróżnicowany pod względem morfologicznym od rezerwatu Opalenie Górne i stanowi jego uzupełnienie. Część jego powierzchni porasta 40—50 letni las świerkowy o ubogim składzie flory-stycznym. Resztę powierzchni zajmuje las mieszany różnowiekowy, o bogatym podszyciu. W rezerwacie tym oprócz roślin zielnych, wymienionych w rezerwacie Opalenie Górne, występuje jeszcze pluskwica cuchnąca, dziś bardzo rzadka już roślina. Pomniki przyrody Diabelski Kamień. W korycie rzeki Wieżyca 1 km przed miastem Pelplin leży głaz narzutowy o obwodzie 8 m nad lustrem wody. Według podania diabeł niósł go, by zburzyć nim katedrę w Pelplinie. Zanim jednak doszedł do celu, odezwały się dzwony na mszę poranną. Ze złości cisnął ten kamień do rzeki. Dąb Napoleona. Na polu deputatowym Leśnictwa Borkowo przy drodze Gniew—Skórcz, w odległości 1 km na zachód od wsi Borkowo, rośnie rozłożysty dąb w wieku około 300 lat (obwód na wysokości 1.30 m — 4.50 m, wysokość 20 m). Pod dębem tym miał nocować Napoleon, gdy wracał spod Moskwy, stąd jego nazwa. Dziesięć lip. Przy osadzie Leśnictwa Bukowiec, na terenie gromady Subkowy, rośnie dziesięć lip w wieku około 150 lat. Wysokość drzew dochodzi do 30 m. Obwód pni na wysokości 1.30 m od 1.80 m do 2.60 m. Dąb w Dębowie. Przy zabudowaniu byłego Nadleśnictwa Dębowo a obecnego Ośrodka Szkoleniowego Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Gdańsku, rośnie okazały dąb o obwodzie około 6 m i wysokości 28 m, liczący około 400 lat. Pozostałe zabytki przyrody są wyszczególnione w szczegółowym zestawieniu załączonym na końcu.