wczasy, wakacje, urlop
05 July 2013r.
BYTÓW — SŁAWNO. 65 km, droga drugorzędna. Trasa ciekawa krajobrazowo. Wyjazd w kierunku pn.-zach. — 9 km Borzytuchom. Wieś ładnie położ. nad J. Dużym w sąsiedztwie zalesionych wysokich wzniesień morenowych (160 m). Wymieniona w 1350. We wsi zabytki budownictwa wiejskiego. Kościół 1804, ryglowy, polskie nabożeństwa do 1812. — 20 km Kołczygłowy. Kościół szachulcowy 1823 i domy XIX w. 30 km Suchorze. Zajazd. Skrzyżowanie z bocznicą trasy 98. 34 km Gumieniec. Dalej wzdłuż doi. rz. Bystrzenicy. — 40 km Barcino. Pałac barokowy XVIII w. Kościół gotycki XVI w., wieża XVII w., renesansowy ołtarz XVII w. W odl. 8 km na pd. zach. Kępice (4200 mk.), m. nad Wieprzą. Nowy kościół 2-nawowy 1976. Największy i najnowocześniejszy w Polsce kombinat garbarski. 3 km dalej Warcino. Dwór „żelaznego kanclerza" Rzeszy Bismarcka, XIX w. (obecnie technikum leśne), rozległy park, stare zabudowania. — 46 km Korzybie, węzeł kolejowy. Kościół z poł. XIX w., połączony z rotundą wzniesioną w 1.1979-81 p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej. W odl. 5 km w kierunku pd.-zach. śródleśne *J. Łętowskie, obok rezerwat florystyczny. — 57 km Tychowo, kościół gotycki z XIV w., rozbud. w XIX w. — 65 km Sławno (trasa 91). BYTÓW — SŁUPSK. 53 km, droga drugorzędna, od Unichowa lokalna. Na trasie ciekawe krajobrazy. Wyjazd z Bytowa trasą główną na pn. do Unichowa, gdzie skręt z trasy na pn. zach. — 20 km Budowo. Dwór XVIII w., skrzydła z 2 poł. XIX w., w parku aleja świerków o obw. do 2,30 m, buki ok. 3 m. Kościół gotycki XIV w., piękny szczyt wsch., wieża późniejsza. Wyposażenie z pocz. XIX w. — 24 km Motarzyno. W parku stare drzewa, m.in. jesion o obw. 6,5 m. Na wzgórzu w okolicy Motarzyna lipa o obw. 5 m. Okolice letniskowe, piękne obszary krajobrazowe. — 27 km Niemczewo. — 32 km. Wodl. 4kmnapd. wsch. Dobieszewo. Stara wieś wymieniona 1294. Zachowane przykłady budownictwa z drzewa i gliny (chałupa nr 18 i in.). Kościół ryglowy XVIII w. Cenny renesansowy ołtarz i ambona z pocz. XVII w. Koło wsi 2 dęby o obw. ok. 5m. — 38 km Dębnica Kaszubska. Ośrodek garbarski. Kościół 1584, rozbud. w 1781. — 53 km Słupsk (trasa 91). W pobliżu tereny parku krajobrazowego „Dolina Słupi". BYTÓW — SIERAKOWICE. 43 km, droga drugorzędna, częściowo lokalna. Wyjazd z Bytowa na pn. — 1 km. Skręt na pn. wsch. Na wprost droga do Lęborka zgodnie z trasą. — 3,5 km. Z prawej j. Jeleń, miejsce wypoczynku niedzielnego mieszkańców Bytowa. — 7 km. Skręt na wsch. Na wprost droga do Oskowa (26 km). —12 km Jamno. Wodl. 1 km na pn. J. Żukowskie. 16 km Parchowo. Do 1772 siedziba starostów niegrodowych. — 19 km Parchowski Młyn. Z prawej malownicze j. Mausz, o stromych brzegach, ważny ośrodek gospodarki rybnej. Ośrodek wczasowy. 24 km Sulęczyno, wieś położ. w doi. rz. Słupi u jej wypływu z j. Węgorzyno. Wzmiankowana XIII w. W pseudogotyckim kościele z 1874 trzy barokowe ołtarze XVn/XVin w., płyty nagrobne rodziny Heidensteinów, z której pochodził R. Heidenstein (1533-1620), historyk i sekretarz Stefana Batorego i Zygmunta HI. Wyjazd z Sulęczyna na pn. wzdłuż j. Węgorzyno. Na wprost droga do Kartuz (32 km, bocznica trasy 83 w odwrotnym kierunku). 29 km Podjazdy nad J. Gowidlińskim. Trasa skręca na wsch. biegnąc wzdłuż jezior rynnowych połączonych rz. Słupią z J. Gowidlińskim. — 40 km Puzdrowo. W lewo, na pd. zach., odgałęzia się droga do Gowidlina (3 km, przy trasie 83). — 43 km Sierakowice (trasa 83). Wyjazd z Bytowa na pn. — 241 km Gostkowo. Do Lęborka trasa biegnie z kilkukilometrowymi przerwami wzdłuż lasów. — 240 km. Trasa przecina rz. Słupię. — 251 km Unichowo. Nad jeziorem grodzisko wczesnośredniowieczne. Za wsią w lewo, na pn. zach., odgałęzienie bocznicy do Słupska (38 km, trasa 98). — 255 km Nożyno nad jeziorem. 262 km Czarna Dąbrówka. Kościół 1935. Skrzyżowanie dróg: w lewo, na pn. zach., do Słupska (39 km, trasa 91), w prawo, na pd. wsch., do Kartuz (44 km, trasa 83). — 267 km Kozin nad rz. Łupawą. Wieś wymieniona w 1305. Dwór ok. 1780. Kościół 1928. — 271 km. Za odgałęzieniem na pd. wsch. drogi do Rokit (7 km), trasa przecina rz. Bukowinę. — 277 km Cewice, położ. u podnóża Dolnogóry (174,5 m), wieś wymieniona w 1362. Kościół 1530. 282 km Osowo. W prawo, na pd. wsch., odgałęzienie drogi do Kartuz (39 km, trasa 83). Dalej do Lęborka (8 km) trasą 83. 149 km, droga główna nr 23 do Mąkowarska, dalej drugorzędna. Trasa prowadzi z Kotliny Bydgosko-Toruńskiej przez Równinę Tucholską wzdłuż doi. Brdy, następnie wkracza na teren najpiękniejszej części Pojezierza Kaszubskiego — tzw. Szwajcarii Kaszubskiej. Prawie na całej długości trasy kompleksy leśne (Bory Tucholskie), w okolicy liczne, piękne jeziora (Charzykowskie, Wdzydze i in.). Atrakcyjny region turystyczny (malownicze szlaki kajakowe, piesze) i letniskowy. czyżkówko — koronowo Wyjazd z Bydgoszczy (trasa 85) ul. Grunwaldzką w kierunku pn.-zach. — 2 km. Za Kanałem Bydgoskim, na wprost, na zach. do Nakła (28 km). Skręt trasy na pn. — 3 km Czyżkówko, przedmieście. — 7 km Opła-wiec, przedmieście. 11 km. W odl. 1 km w prawo, na wsch., Janowo, duży camping, położ. nad pięknym zakolem Brdy. 13 km Tryszczyn. Elektrownia wodna na Brdzie o mocy 3,2 MW. Wodl. 2 km w lewo, na pn. zach., Wtelno. Barokowy kościół XVIII w., na cmentarzu grób L. Wyczółkowskiego (1852-1936). 15 km. Rozwidlenie dróg przed Gościera-dzem: w lewo do Wtelna (1,5 km), w prawo do dworku L. Wyczółkowskiego, darowanego mu przez społeczeństwo wielkopolskie w o-kresie międzywojennym. — 17 km Goście-radz. Droga tworzy łuk w lewo. Z prawej wzgórze parkowe Grabina (starodrzew ze skupieniem 29 dębów), miejsce rekreacyjno--rozrywkowe Koronowa i Bydgoszczy, w oddali w dolinie wijąca się wśród zabudowań miasta rz. Brda. 23 km. W prawo zjazd do Koronowa (90 m, 9600 mk.), m. położ. w zakolu Brdy. Zakłady przemysłu maszynowego, materiałów budowlanych i spożywczego. Tu wg legendy w 1296 rycerstwo wielkopolskie ofiarowało Władysławowi Łokietkowi koronę. Prawa miejskie 1368 z nadania Kazimierza Wielkiego. Walki we wrześniu 1939 (tablica w miejscu stacjonowania dowództwa 9 Dywizji Piechoty) i w 1945. Na wsch. od rynku * kościół św. Andrzeja 1382-96, przebud. 1599 w stylu renesansowym. Wystrój wnętrza z XVIII w. Przy ul. Bydgoskiej kościół *pocysterski XIII-XIV w., trzynawowa bazylika powstała w trzech etapach z szeregiem kaplic, przebud. XVII w., bogate wyposażenie barokowe z przełomu XVII i XVIII w., szereg obrazów i rzeźb, m.in. gotycka rzeźba Matki Boskiej z XIV-XV w., a w ołtarzu głównym z końca XVII w. obrazy z 1647 pędzla B. Strobla. Kościół wyróżnia się różnorodnością sklepień: w prezbiterium — gotyckim, w nawie głównej — barokowym sklepieniem kolebkowym z lunetami, a w transepcie pośrodku — krzyżowym, w ramionach — kolebkowym i w nawach bocznych — krzyżowym. Obok budynek poklasztorny 827 XIV i XVII w. otoczony murem XVII-XIX w. Pamiątkowy głaz bitwy pod Koronowem (10 X 1410). Młyn drewniany z 2 poł. XVIII w. Koronowo stanowi punkt wypadowy w pd. część Borów Tucholskich. W pobliżu miasta elektrownia wodna „Koronowo" (26 MW), a w górze rzeki Zbiornik Koronowski (pow. 15,6 km2), teren sportów wodnych, ośrodki wczasowo-campingowe. W odl. 9 km na pd. zach. Byszewo. Późnogotycki kościół 1663przebud. wkońcuXVIIIw. w stylu klasycystycznym, wystrój rokokowy. Wewnątrz liczne epitafia barokowe z XVII-XVIII w. Wieś malowniczo położ. na przesmyku między ciągiem jezior rynnowych zw. byszewskimi, połączonych z rz. Brdą (naturalny szlak kajakowy). 23,5 km. Monumentalny pomnik upamiętniający bitwę koronowską (1986, proj. L. Kasprzykowski). 30 km Buszkowo. Zbiorowy grób Polaków z Koronowa i okolicy pomordowanych w 1. 1939-45. W odl. 4 km na pn. zach. w okolicy wsi Wilcze miejsce zwycięskiej bitwy z Krzyżakami w dniu 10X1410. Pomnik. — 32 km. Trasa przecina ciąg rynnowych jezior byszewskich o dł. ok. 30 km ciągnących się z pd. zach. na pn. wsch. i łączących się przez rz. Krówkę w rejonie Sokola-Kuźnicy (ciekawy szlak kajakowy, odcinek pn. w Borach Tucholskich) z Brdą. — 34 km. W lewo, na pd. zach., odgałęzienie drogi do przyst. kol. Wilcza Góra (2 km). 38 km Mąkowarsko. Na cmentarzu mogiły żołnierzy WP poległych we wrześniu 1939 i ofiar terroru hitlerowskiego, na murze kościoła z 1790-91 (bez wyraźnych cech stylowych) tablica upamiętniająca pomordowanych. W lewo, na zach., odgałęzienie drogi do Sępólna Krajeńskiego (20 km, trasa 99). — 47 km Kamienica. Pałac wczesnoklasycystyczny i spichlerz XVIII w. — 48 km Gostycyn. Miejsce bitwy w 1939. 61 km Tuchola (110 m, 12 700 mk.), m. położ. nad strugą Kicz, prawym dopływem Brdy, na skraju Borów Tucholskich. Zakłady przemysłu drzewnego i spożywczego. Zaloż. ok. 1200 przez ks. pomorskiego Sambora I. 1330-1454 opanowane przez Krzyżaków, siedziba komturów. Lokowane 1346. Od 1466 starostami tucholskimi byli m.in. Andrzej Morsztyn, Jan Sobieski, Michał Korybut Wiśniowiecki. Tutaj urodził się B. Nowodworski (1544-1624), fund. Collegium św. Anny UJ oraz historyk J. Pruszcz (1605-68). W latach okupacji terror hitlerowski, na jesieni 1939 Niemcy zamordowali ponad 300 mieszkańców miasta i okolicy, wśród nich wielu członków Polskiego Związku Zachodniego. Wokół miasta fragmenty gotyckich murów miejskich z XIV w. najlepiej widoczne na plantach wzdłuż ul. Nowodworskiego. Przy ul. Świeckiej pomnik ofiar terroru. Tuchola jest dogodnym punktem wyjściowym w Bory Tucholskie. W odl. 6 km na pd. wsch. uroczysko *,,Piekło" na Brdzie. Przełom Brdy przez wał moreny czołowej — próg kamienny z głazów w kaskadzie Brdy. 10 dębów o obw. 231-446 cm. W Tucholi koniec bocznicy trasy 87. TUCHOLA — CZERSK — LUBNIA. 52 km, do Czerska droga drugorzędna, dalej lokalna. Wyjazd z Tucholi w kierunku pn. — 4 km Kiełpin. Miejsce urodzenia historyka ks. S. Kujota (1845-1917), długoletniego prezesa Towarzystwa Naukowego w Toruniu. — 7 km Wielka Komorza. Trasa biegnie do Czerska przez Bory Tucholskie. 9 km Woziwoda. Droga przecina Brdę. Punkt etapowy spływów kajakowych. Pomnik przyrody, dąb o obw. 620 cm, inne o obw. 340-580 cm. — 12 km. Z prawej Klocek między J. 828 Krasnym a j. Grzybieć. — 14 km Legbąd. Droga przecina Wielki Kanał Brdy zbud. w 1845.